Film opowiada historię pułkownika Michała Wołodyjowskiego, który dla ratowania Ojczyzny przed zakusami najeźdźcy porzuca klasztorny habit i staje do walki z wrogiem. Oprócz dramatycznych losów głównego bohatera, film posiada wątek komediowy, a to za sprawą postaci Onufrego Zagłoby. W tej postaci zawarł autor wady narodowe ówczesnej polskiej szlachty.